Romski
Kada je umjetnost u pitanju, pjevanje i sviranje su se pokazali kao najuspješnije oblasti u kojima su Romi naročito talentovani. A govoreći o sportu, uz fudbal, za boks bi se moglo reći da je već odavno najnaklonjenija sportska disciplina Romima, gdje su nizali i nižu uspjehe, osvajaju titule, nagrade, razna priznanja.
Iako se o bokserima, pripadnicima romske zajednice prilično malo pisalo, broj onih koji su se borili u ringu uopšte nije mali. Mnogi od njih su i dalje aktivni u ringu, neki su digli ruke od sporta koji zadaje rane i ožiljke, a nekima su ratne strahote uskratile karijeru.
Nakon upoznavanja sa kinematografskom, umjetničkom, književnom i muzičkom branšom, vrijeme je za sport. Prije osvrta na najvažniju sporednu stvar na svijetu, odnosno Rome u svijetu fudbala, pišemo o nekim od najpoznatijih romskih bokserskih zvijezda.
Johann Wilhelm Trollmann
Prije osam decenija, Johann Willhelm Trollmann je dominirao ringom u Njemačkoj. Vještina borbe u ringu obećavala mu je karijeru, ali nacisti nisu dozvolili jednom Romu sintskog porijekla da niže pobjede, nikako, ni pod zastavom Njemačke.
Trollman, čiji je nadimak bio „Rukeli“, što na romskom znači drvo, postao je poznat 1920-ih. Njegova karijera vezana je za period kada je u Njemačkoj došlo do neviđene ekspanzije mržnje prema brojnim društvenim skupinama, uključujući i Rome. Nacisti su uživali gledajući Johanna, ali im je smetalo njegovo porijeklo. Pred početak Drugog svjetskog rata, iako crne kose i tamnijeg tena, prije svakog meča, bokser se morao farbati u plavo, a njegovo tijelo je posipano brašnom.
Uhapšen je 1942. i odveden u koncentracioni logor Neuengamme, a kasnije je premješten u Wittenberg. U bokserskom meču u logoru, sa zatvorenikom Emilom Corneliusom, Trollmann je pobijedio, ali je Cornelius, poznati kriminalac i „uticajni“ zatvorenik odlučio da ga kazni. Trollmann je osuđen na težak fizički rad i plan je bio da umre od iscrpljenosti, ali Cornelius ga je napao lopatom i usmrtio. Imao je 36. godina kada je ubijen.
Tyson Fury
Gotovo da ne postoji nijedna prestižna evropska i svjetska bokserska nagrada, koju Tyson Fury, nije osvojio. Više puta je bio nosilac titula WBA, IBO, WBO i IBF i pozicionirao se kao prvak na mnogim irskim, britanskim, evropskim, komonveltovim i svjetskim takmičenjima. Uspio je čak pobijediti i dugorangiranog svjetskog prvaka Wladimira Klitschkoa.
Tyson Fyry je rođen u porodici Irskih putnika, nomadske skupine koja se u Irsku i Veliku Britaniju doselila u 17. ili 18. vijeku. Tyson Fury je dobio nadimak Gypsy King, a kao i ogroman broj Roma širom svijeta, susretao se sa diskriminacijom zbog svog porijekla.
U intervjuu za CNN 2016. godine, pod naslovom Has boxing’s ‘Gypsy King’ been victimized because of heritage? Tyson Fury je rekao da se u svijetu osjeća mržnja prema Putnicima i Romima i to podstiče njegovu depresiju.
U aprilu 2016. je izjavio da je naglo poraslo rasno zlostavljanje, otkako je postao svjetski prvak. Iste godine, na konferenciji za medije, bokser je poručio kako će se preseliti u SAD, zbog nepodnošljive diskriminacije koju doživljava u Velikoj Britaniji. Tada je izjavio: „Ja sam Rom i to je to. Uvijek ću biti Rom, nikada se neću promijeniti. Biću debeo i bijel. Ali i dalje sam šampion, ta pomisao je fascinantna. Selim se iz zemlje. Odlazim u Ameriku, gdje se o šampionima govori pozitivno i gdje ljudi žive bolji život.“
Jakob Bamberger
Bio je trgovac konjima i kondukter, ali i izvrstan bokser. Kao i mnogi drugi uspješni Sinti u Njemačkoj, period Drugog svjetskog rata ostavio je surov trag na njegov život. Čovjek koji je preživio holokaust, po okončanju rata, postao je istaknuti aktivista za ljudska prava Roma i Sinta.
Bokserska karijera Bambergera, naročito je bila u usponu od 1933. godine, no nije dugo trajala. Sa 23 godine je postao član Olimpijskog bokserskog tima Njemačke, ali je ubrzo izbačen, jer je kao i mnogi proglašen „nearijevskom rasom“. Nastupao je na nekoliko evropskih takmičenja, a 1938. je bio viceprvak u Flyweight klasi, namijenjenoj bokserima do 50 kg.
Od 1940. do 1945. godine je bio zatvoren u više koncentracionih logora, ali je uspio preživjeti, nakon što su trupe SAD-a zauzele brojne položaje nacista i započele sa oslobađanjem zatvorenika iz logora. Po završetku rata, Bamberger je radio na istraživanju stradanja Roma i bio je aktivan član Centralnog savjeta njemačkih Sinta i Roma.
Billy Joe Saunders
Profesionalni britanski bokser, Billy Joe Saunders, nosilac je titule Svjetske bokserske organizacije od 2015. do 2018. godine. U periodu od 2012. do 2015. godine, Saunders je bio prvak Evrope, Velike Britanije i Komonvelta u srednjoj kategoriji. Nastupao je i na Olimpijskim igrama 2008. godine u Pekingu, ali nije ostvario značajan uspjeh. Transnacionalni bokserski odbor za rangiranje, Saundersa je pozicionirao na treće mjesto najboljih boksera srednje kategorije.
Saunders je rođen u britanskom gradu Česantu, a odrastao je u mjestu Hatfild, u romskoj putničkoj zajednici. Njegov pradjed, Absolom Beeney, bio je jedan od najslavnijih boksera koji su se borili golim šakama, što je nekada bilo karakteristično za ovaj sport.
Domenico Spada
Domenico Spada je profesionalni italijanski bokser romskog porijekla, koji se bori u srednjoj kategoriji. Boksom se počeo baviti sa 13 godina, a sa 22 godine je započeo profesionalnu karijeru.
Domenico Spada je bio prvak Italije u juniorskoj i seniorskoj klasi. Borio se u 45 mečeva, od kojih je pobijedio u 34. Više puta se borio za najveću boksersku nagradu WBC (World Boxing Council) ali je osvajao srebro. Godine 2005. osvojio je prestižnu IBF (International Boxing Federation) boksersku nagradu.
Uspjeh Roma u boksu dokazuju još mnogi takmičari, među kojima su Johnny Frankham, Zoltan Lunka, Ivalio Marinov, Michele di Rocco, Serafim Todorov, Silvio Branco, Marian Simion, Dawid Kostecki, Dorel Simion, Boris Georgiev i ostali.
(portal-udar.net)
