Hrvatski Romi zarobljeni na margini

Istraživanje Centra za mirovne studije je otkrilo da opšta populacija najviše Rome vidi kao prijetnju bezbjednosti građana i imovine, zatim je navedeno njihovo neprilagođavanje “hrvatskoj kulturi”, dok se ekonomska prijetnja navodi na trećem mjestu

1813
Foto: Wikimedia Commons / Alen Ištoković

O položaju Roma u Hrvatskoj dosta govori činjenica da službeni popisi ne mogu utvrditi koliko ih uopšte ima. Suprotno predrasudama o njima kao onima koji “iskorištavaju sistem”, dijelu Roma je skrivanje porijekla još uvijek važna strategija preživljavanja, piše regionalni portal Bilten.

Revizionizam i negiranje genocida nad Romima u Drugom svjetskom ratu, postali su dio “medijske kulture”, upozorio je na predstavljanju priručnika o sudbini Roma u tzv. NDH, istoričar i autor Danijel Vojak.

U Evropskoj uniji, Romi su najbrojnija nacionalna manjina. U Hrvatskoj je romska populacija relativno mala i prema popisu stanovništva iz 2011. godine, ima ih oko 17 hiljada. Istraživanje sprovedeno od Ureda za ljudska prava i prava nacionalnih manjina 2011. godine, pokazalo je da najmanje 24.524 osobe pripada romskoj populaciji.

Da su diskriminacija i predrasude o Romima prisutni u Hrvatskoj, dokazalo je i istraživanje Ureda pučke pravobraniteljice prema kome su Romi grupacija koja se najčešće susreće sa diskriminacijom. Naime, 28% Roma navodi da je diskriminaciju doživjelo barem jednom u prethodnih godinu dana, a 17% je navelo da su tokom života doživjeli fizički napad samo zato što su Romi i Romkinje.

Diskriminacija i marginalizacija Roma imaju dugogodišnju tradiciju koja se prožima od njihovog doseljavanja u Hrvatsku, prema pisanim podacima od 14. vijeka. Istraživanje Centra za mirovne studije je otkrilo da opšta populacija najviše Rome vidi kao prijetnju bezbjednosti građana i imovine, zatim je navedeno njihovo neprilagođavanje “hrvatskoj kulturi”, dok se ekonomska prijetnja navodi na trećem mjestu.

Kada je zapošljavanje u pitanju, čak 44% Roma je nezaposleno, dok je još 22% u statusu domaćice, odnosno brinu o domaćinstvu puno radno vrijeme. Samo 7% romske populacije ima plaćeni posao na puno radno vrijeme. Plaćene poslove ne radi 46% pripadnika i pripadnica romske zajednice. Više od polovine onih koji traže posao navelo je kako su u prethodnoj godini doživjeli diskriminaciju, većinom zbog etničkog porijekla, piše Bilten.

Gledajući stambene uslove romskih domaćinstava, čak 43% ih nema vodu dobijenu putem vodovoda, polovina nema kupatilo s tušem ili kadom unutar stambene jedinice, 73% nema kanalizaciju, a svako deseto domaćinstvo nema električnu energiju.

Prosječni mjesečni prihodi romskih domaćinstava, bez obzira na izvor prihoda iznose 2.670 kuna, odnosno 611 kuna po članu, što je prilično ispod iznosa dovoljnog za ostvarenje osnovnih životnih potreba.

Rješavanje sistematskih problema, bilo u sistemu socijalne zaštite, stambenoj politici, obrazovanju ili ekonomskoj politici zahtjeva ozbiljniji zahvat od kratkoročnih projekata. Osim toga, zahtjeva i izgradnju povjerenja, jer bez njega se ne može uspjeti nijedna intervencija, prenosi Bilten.

(portal-udar.net/bilten.org)