Romski
Izbori za novi saziv Evropskog parlamenta, koji su okončani u nedjelju, znatno su izmijenili političku sliku Starog kontinenta. Došlo je do rasta krajnje desnice, zelenih i liberala, te do slabljenja stranaka centra, koje su ipak zadržale vodeću poziciju.
Najjača grupacija i dalje je Evropska narodna stranka (EPP) koja će vjerovatno imati primat pri formiranju nove koalicije, iako je izgubila znatan broj glasova.
Stranke krajnje desnice, iako su ojačale, ipak nemaju dovoljan broj fotelja da preuzmu upravljanje institucijama EU – poput Evropskog parlamenta i Evropske komisije.
No, ovi izbori porodili su i jedan veoma zabrinjavajući rezultat, a to je uspon italijanskog vicepremijera i ministra unutrašnjih poslova Mattea Salvinija.
On je doveo svoju krajnje desnu Ligu do historijske pobjede na italijanskim evropskim izborima. Liga je osvojila 34,3 posto glasova – što je najbolji rezultat ikad ostvaren.
“To je nevjerovatni uspjeh da je Liga postala prva stranka u Italiji, nakon što joj se predviđao nestanak prije pet godina”, rekao je Salvini na konferenciji za novinare u štabu stranke u Milanu.
Uspjeh Lige vjerovatno će dati poticaj Salviniju da se pokuša nametnuti kao jedan od lidera krajnje desnice u cijeloj Evrpi.
“To je glasanje koje nam dopušta da pokušamo promijeniti Evropu”, rekao je Salvini za LA7 televizijski kanal, dodajući da će surađivati s populistima iz Francuske, Mađarske i drugih zemalja.
Uvrede na račun Roma i rušenje kuća
Uspon ovog političara zabrinjavajući je jer je riječ o čovjeku koji ima izrazito anti-romske stavove, koje se ni najmanje ne libi iznijeti u javnost niti provesti u djelo.
Salvini je svoju karijeru gradio upravo na anti-romskim i anti-migrantskim stavovima.
Prošle godine je poručio da će istjerati iz Italije hiljade Roma. Mnogi analitičari su njegove poteze prema Romima uporedili sa fašističkom historijom te zemlje.
Salvini je, naime, lani pozvao na provođenje popisa među Romima, te najavio da će svi oni za koje se utvrdi da nisu Italijani morati napustiti državu. Potom je dao još skandalozniju izjavu:
– Nažalost, morat ćemo zadržati Rome Italijane jer njih ne možemo istjerati – rekao je Salvini tada.
Ova njegova izjava naišla je na brojne osude. Analitičari su odmah ukazali da se ne može provoditi popis samo među pripadnicima jedne nacionalne skupine jer bi to bilo protivno zakonu.
Salvinijev odnos prema Romima podsjetio je na politiku italijanskog fašističkog lidera Benita Mussolinija, odnosno na etničko čišćenje u Italiji kasnih 1920-ih koje je pogodilo i romsku populaciju.
– Ministar očito ne zna da popis koji bi bio zasnovan na etničkoj pripadnosti nije legalan – rekao je ranije Carlo Stasolla, predsjednik organizacije Associazione 21 Luglio, koja podržava prava Roma.
On je također podsjetio da Romi nisu stranci u Italiji, i da su mnogi od njih “veći Italijani” od mnogih drugih pripadnika te nacije.
Salvini je mnogo puta imao rasističke govore prema Romima. Prilikom posjete jednom romskom kampu optužio ih je da ne žele da rade i normalno žive. Romi su mu uzvratili da njima zapravo nije dozvoljeno da rade i da imaju normalne uslove stanovanja.
No, Salvini je pokrenuo akciju uništavanja romskih kampova širom zemlje, a da pritom njihovim stanovnicima često nije ponuđen nikakav alternativni smještaj. Za rušenje kampova i deložaciju Roma angažirao je čak i italijansku vojsku.
Sajt Open Democracy ocijenio je da angažman vojske, koja je stalno prisutna u nekim romskim kampovima, predstavlja “eskalaciju Salvinijevog rata protiv Roma”.
Rušenje romskih kampova najoštrije je osudila grupa Amnesty International, navodeći da se time krše presude Evropskog suda za ljudska prava.
“Pretvaranje romskih porodica u beskućnike, uključujući bebe, je okrutni čin protiv manjine nad kojom se decenijama provodi diskriminacija”, kazala je Catrinel Motoc iz Amnestyja.
Planovi za EU
Dakle, anti-romski raspoložen Salvini sada ima prostor da postane lider evropske krajnje desnice. To će mu biti još lakše jer su krajnji desničari poraženi u Austriji (FPO) i Njemačkoj (AfD), čime se on nameće kao dominantna figura.
Njegovi najjači saveznici bit će stranka Nacionalni skup Marine le Pen u Francuskoj te mađarski Fidesz premijera Viktora Orbana.
Salvini je nakon objave rezultata izrazio nadu da će njegov novi krajnje desni savez okupiti većinu desničarskih zastupnika u Evropskom parlamentu.
“Cilj nam je da imamo grupu s najmanje 100 zastupnika, a ambicija nam je da ih bude do 150”, kazao je Salvini na konferenciji za novinare u Milanu.
Vođa Lige istakao je da svakako računa na britansku stranku Brexit i španski Vox, a među potencijalne saveznike svrstao je i poljsku stranku Pravo i pravda – PiS.
“Vidjet ćemo da li će Evropska narodna stranka (EPP) i dalje insistirati na tome da traži podršku u ljevici”, rekao je Salvini, najavljujući da bi mogli pokušati formirati savez i s krajnjom desnicom, iako analitičari ne vjeruju da je takav rasplet događaja vjerovatan.
Detaljni rezultati
Inače, najveći uspon na izborima ostvarili su liberali, zeleni i radikalni desničari.
Tradicionalno najjače političke opcije pretrpjele su značajan pad podrške među biračima.
Prema preliminarnim rezultatima vodeća politička opcija Evropske unije Evropska narodna partija (EPP) osvojila je 173 mandata u Evropskom parlamentu koji broji ukupno 751 stolicu. U prethodnom sazivu EPP je imao 216 mandata.
Druga najjača politička porodica Evrope, socijaldemokrati, osvojili su 147 mandata, što je za 40 zastupničkih mjesta manje u odnosu na ostvareni rezultat na izborima 2014. godine.
Alijansa liberala i demokrata za Evropu (ALDE) osvojila je 102 zastupnička mjesta, a Evropski zeleni/Slobodni savez Evrope (EFA) dobio je 71 fotelju u Evropskom parlamentu.
Konzervativci i reformisti Evrope (ECR) zauzet će 58, a savez Evropa nacija i slobode (ENF), u kojem je i Liga, će imati 57 mandata.
Slobodna i direktna demokracija (EFDD) je osvojila 56, a savez Ujedinjena ljevica-Nordijski zeleni (GUE-NGL) bi trebao zauzeti 42 mjesta.
Preostalih 45 zastupničkih mjesta osvojili su nezavisni kandidati.
Radikalne desničarske partije okupljene su u tri parlamentarne grupe unutar Evropskog parlamenta ECR, ENF i EFDD, koje pokušavaju da se ujedine u jedinstven politički blok.
Zaključak
Uspon Salvinija zabrinjavajući je rasplet događaja za Rome u Italiji ali i cijeloj Evropi. Političar sa izrazito anti-romskim i anti-migrantskim stavovima sada je najjača figura u Italiji i u evropskoj krajnjoj desnici.
Romi će sada sa još većom zebnjom pratiti razvoj na evropskoj političkoj sceni.
(portal-udar.net)
