Romski
Promocija knjiga “Jezik i književnost Roma u prevodu na Zapadnom Balkanu – poezija u autoprevodu” (Language and Literature of Roma within Translation in the Western Balkans: Poetry in Self-translation) i “Romani čhib – posebni osvrti na jezik i kulturu Roma” autorice Hedine Tahirović-Sijerčić biće održana u srijedu, 11. decembra, u 18 sati u Umjetničkoj galeriji BiH.
Promotori knjiga će biti Dalibor Tanić, urednik romskog web-portala Udar, Amira Sadiković, prevoditeljica, univerzitetska nastavnica (teorija prevođenja), i Ferida Duraković, pjesnikinja.
Muzičko osvježenje će donijeti Jasmin Pandžić, osnivač Sarajevo Gipsy Bend-a.
Knjiga “Jezik i književnost Roma u prevodu na Zapadnom Balkanu – poezija u autoprevodu” objavljena je na engleskom jeziku. Dragocjena je romolozima, ali i svima koje zanima kulturni aspekt romskog identiteta jer predočava njegovu najinteresantniju, a za same Rome možda i najtežu, najdramatičniju njegovu komponentu – samoprevođenje.
U čemu je tolika znakovitost te teme najbolje ilustrira autorica kroz razgovor s prevoditeljicom koja je romsku poeziju prevodila na njemački: “Pitala me je kako da nauči romski koji se govori na prostoru bivše Jugoslavije. Moj odgovor je bio da prvo nauči većinske jezike: srpski, hrvatski, bosanski ili crnogorski.”
Prevoditi s romskog ili na romski uvijek znači imati posla s više jezika od jezika izvornika i onog na koji se prevodi. Sami Romi svakodnevno su u samoprevođenju. Pitanje koje postavlja ova knjiga i daje smjernice za njegov odgovor najbolje se izražava kroz parafrazu naziva poznatog filma: Da li su oni u tom samoprevodu izgubljeni ili nađeni?
Knjiga “Romani čhib – posebni osvrti na jezik i kulturu Roma” objavljena je na bosanskom jeziku. Radi se o autoricinom izboru sadržaja iz njenog istraživačkog rada o identitetu Roma i njihovom jeziku. Obuhvaćeno je sve – od historije romskih migracija do institucionalne zaštite romskog jezika kao manjinskog u svim zemljama svijeta gdje ima Roma.
Najinteresantniji dio knjige odnosi se na početke romske pismenosti: “Tajni simboli na putu su, u stvari, prve romske ‘putujuće novine’ koje su proizveli sami Romi kombiniranjem (…) slova, predmeta i prirodnih materijala (…) Romi su stvorili, odnosno proizveli simbole kao najranije stranice svoje historije pisanja i prevođenja.”
Za tajnim simbolima više nema potrebe, ali su ilustrativni da prikažu pronalaženje načina za opstanak u svijetu koji im nije naklonjen.
To “dovijanje” traje do danas, a knjiga pokušava da odgovori kako ustabiliti razvoj romskog identiteta te kakve institucionalne mogućnosti, ali i prepreke stoje na tom putu.
Hedina Tahirović-Sijerčić rođena je 11. novembra 1960. u Sarajevu. U Sarajevu je i diplomirala na Fakultetu političkih nauka na odsjeku za žurnalistiku. Magistrirala je rodne studije pri Centru za interdisciplinarne postdiplomske studije u Sarajevu, a doktorirala na Filološkom fakultetu u Beogradu. Autorica je više književnih djela i akademskih radova te brojnih prevoda s romskog i na romski jezik. Članica je Odbora eksperata Vijeća Evrope za Evropsku povelju za regionalne ili manjinske jezike.
