Romski
Iako je za očekivati da su s obzirom na brojnost, Romi aktivno doprinosili svijetu u raznim sferama društvenog života, oni se često predstavljaju u isključivo lošoj konotaciji. O tome da su Romi kroz istoriju bili i naučnici, glumci, muzičari, diplomate, umjetnici te tako stekli svjetsku slavu, svjedoče mnogi dokumenti, često utemeljeni na ličnim svjedočenjima poznatih osoba romskog porijekla.
U prvom tekstu o svjetski poznatim osobama romskog porijekla, pišemo o onima koji su se ostvarili u svjetskoj kinematografiji.
Na listi poznatih osoba romskih korijena koje su se bavile glumom i režijom, našle su se španske glumice Lolita Flores, Aiba Flores, Elena Furiase i Hiba Abouk, a lista je obuhvatila i sljedeće osobe: Fairuza Balk, Tony Gatlif, Eric Cantona, Jill Hennessy, Nikolai Slichenko, Tracey Ullman i mnoge druge.
Među svjetski poznatim glumcima romskog porijekla, nalaze se i sljedeći, koji su ostavili najveći trag i čiji je rad ostao upamćen i danas.
Yul Brynner
Model, filmski režiser, fotograf i autor dvije knjige. Ipak, Yul Brynner se prvenstveno ističe kao jedan od najprepoznatljivijih glumačkih velikana 20. vijeka. Poznat po obrijanoj glavi, koja je postala njegov zaštitini znak, ostvario je niz neobičnih i zanimljivih filmskih uloga.
Za ulogu kralja Siama, u filmu “Kralj i ja”, Brynner je dobio nagradu Oscar. Glumio je u filmskim hitovima kao što su “Sedmorica veličanstvenih”, a proslavio se ulogom princa i faraona Ramzesa u filmu “10 zapovijesti”.
Romsko porijeklo koje je naslijedio od majke, bilo je dovoljno da glumac u svoj identitet ukomponuje i ovaj osjećaj pripadnosti, pored ruskog i američkog koje mu se najčešće pripisuje, ali i švajcarskog, čije je državljanstvo posjedovao.
Prepoznao je težak položaj Roma u svijetu, pa je shodno tome, aktivno sudjelovao u iniciranju promjena vezanim za veću integraciju romske zajednice. Imenovan je počasnim predsjednikom Međunarodne unije Roma (IRU) i tu je titulu zadržao sve do svoje smrti 1985. godine. Godine 1978. zajedno s Ronaldom Leejem, Ianom Hancockom i Johnom Teneom, podnio je peticiju UN-u koja je pridonijela da se IRU-u prizna status nevladinog udruženja.
Charlie Chaplin
Sa velikom dozom, vjerovatno opravdane subjektivnosti, za njega se kaže da je pomjerio granice sedme umjetnosti dok je još bila u povoju. Pod punim imenom Sir Charles Spencer Chaplin, poznat je po prevelikim cipelama i odijelu punom zakrpa, britkim humorom i nesvakidašnjom mimikom kojom je osvojio generacije i to ne samo prošle, već i one koje dolaze.
Iza njega su brojna priznanja i nagrade, od kojih se ističe Oskar za životno djelo, Oskar za najbolju muziku za film “Svjetlosti pozornice”, te dva počasna Oskara. Film “Veliki diktator” iz 1940. se smatra njegovim najpoznatijim filmom.
Charlie Chaplin je romsko porijeklo naslijedio sa očeve strane. Prema navodima, poznati glumac je imao veoma teško djetinjstvo, odrastajući u siromaštvu, sa ocem i majkom, koji su bili muzičari, ali nažalost i alkoholičari.
U mnogim enciklopedijskim sadržajima i medijskim tekstovima, pisalo se o Chaplinovom romskom porijeklu. Tako se navodi da je otkriven dokument kojim se utvrđuje da je Charlie Chaplin, zvijezda nijemog filma bio djelimično Rom, rođen u romskom karavanu. Karavansko romsko naselje Black Patch u kom se tvrdi da je Chaplin rođen, nalazilo se u Birmingemu u Velikoj Britaniji.
Bob Hoskins
Britanska filmska zvijezda Bob Hoskins, ostao je upamćen, uglavnom po gangsterskim ulogama i to u filmovima kao što su “Brazil”, “Ko je smjestio zeki Rogeru”, “Kuka” i “Super Mario Bros”. Nije završio glumačku školu, smatrajući da posao glumca mora biti potpuno prirodan, a ne izučavan kroz obrazovni ciklus.
Bob Hoskins je dijelom romskog porijekla, koje vuče preko svoje bake, sintske Romkinje iz Njemačke. Prije glumačke karijere, Hoskins je radio u cirkusu, bio je dimnjačar, mornar i prodavač. Jedan dio života, glumac je proveo volontirajući u kibucu Zikim u Izraelu, a takođe je živio i u Siriji, gdje je čuvao i pratio kamile.
Michael Caine
Među poznatim glumcima koji su romskog porijekla, časopis Gypsy Roma and Traveller History Month, uvrstio je i glumca Michael Caine-a, britanskog glumca sa ostvarenih preko 100 filmskih uloga i mnogim osvojenim najvažnijim filmskim nagradama.
Zbog svojih zasluga u filmskoj industriji dobio je 1993. godine priznanje “Zapovjednika britanskog reda”, a kasnije i titulu Sir (gospodin) ispred imena.
Michael Caine je osvojio dva Oskara, 1986. za ulogu u filmu “Hannah i njene sestre” i 1999. godine za ulogu u filmu “Kućna pravila”, zatim tri Zlatna globusa, kao i mnoga druga priznanja.
Rita Hayworth
“Boginja ljubavi”, kako su je zvali, tokom sredine prošlog vijeka ostvarila je velike uspjehe na filmskoj sceni. Iako je djelovala u periodu kada je rat (Drugi svjetski rat) dostigao vrhunac zla, filmska industrija nije posustajala, proizvodila je nove filmove, a Rita Hayworth se kroz život pojavljivala u 71 izdanju.
Njen otac, Eduardo Cansino, bio je romskog porijekla i takođe se bavio glumom i plesom. I Ritina sestra Elisa je bila plesačica. Najpoznatiju ulogu ostvarila je u filmu “Gilda” iz 1946. koji je poznat po njenom senzualnom svlačenju rukavice.
(portal-udar.net)
