Yul Brynner – romska holivudska ikona

U kasnijoj životnoj dobi, Brynner se aktivirao u romskom pokretu, a zbog angažovanosti u podršci izbjeglicama, određeno vrijeme je bio specijalni konsultant Visokog komesarijata UN-a za izbjeglice

1853

Zbog svoje specifične pojave, obrijane glave koja je postala njegov zaštitni znak, Yul Brynner spada u najprepoznatljivije glumačke ikone 20. vijeka. Njegovoj prepoznatljivosti doprinijele su i neobične uloge, od kojih se najviše izdvaja ona po portretu kralja Mongkuta iz Siama u mjuziklu Kralj i ja, za koju je dobio dvije nagrade – Nagradu Toni i Oskar za najboljeg glavnog glumca.

Osim u filmskoj i teatarskoj umjetnosti, Brynner se istakao i kao model, televizijski voditelj, a kasnije i kao fotograf i autor dvije knjige.

Rođen je 1920. godine u Vladivostoku. Brynner, koji je porijeklom iz Rusije, imao je njemačke, švajcarske i ruske korijene, ali je osjetio snažnu ličnu povezanost sa romskim narodom. Sebi je dao za pravo da preuredi svoju biografiju i isticao je da je njegova majka Romkinja koja je umrla pri porodu, što je često bilo predmet ispitivanja novinara, koji su željeli saznati da li Brynner govori istinu prilikom isticanja svog porijekla.

Tokom 1930-ih, sa porodicom se preselio u Francusku. Napustio je školu, želeći da postane muzičar, uporedno svirajući i pjevajući sa ruskim Romima po pariškim klubovima. Godine 1940. emigrirao je u New York, gdje i počinje njegova svjetska karijera.

Najznačajniju pozorišnu ulogu odigrao je u mjuziklu Lute song 1946. koja mu je osigurala stepenicu ka slavi, dok je filmski glumački debi odradio odglumivši krijumčara u filmu Port of New York. Uloga u brodvejskom hit-mjuziklu The King and I je ona za koju je dobio najveća priznanja i po kojoj je ostao upamćen do danas.

Nakon što se holivudski mainstream 1970-ih okreće od snimanja skupih spektakala više prema autorskom i nezavisnom filmu, Brynnerova filmska pojava gubi na značaju i on se 1977. ponovno vraća pozorištu i svojim prvim velikim uspjesima u oživljenom brodvejskom mjuziklu Kralj i ja u kojem nastupa do smrti 1985. godine, kada umire od posljedica raka pluća.

U mladosti je svirao romsku muziku, a 1967. godine sa romskim muzičarem Alioshom Dimitrievitchem objavio je album The Gypsy and I: Yul Brynner Sings Gypsy Songs.

U kasnijoj životnoj dobi, Brynner se aktivirao u romskom pokretu, a zbog angažovanosti u podršci izbjeglicama, određeno vrijeme je bio specijalni konsultant Visokog komesarijata UN-a za izbjeglice.

Sudjelovao je na Prvom svjetskom romskom kongresu u Londonu 1971. godine i na Drugom kongresu u Ženevi 1978. u svojstvu počasnog predsjednika Međunarodne romske unije (IRU).

Ostao je upamćen kao vrlo neobična filmska zvijezda, čiji je filmski karakter bio prepoznatljiv po staloženom kretanju, strastvenosti, prodornim pogledima i neočekivanim emotivnim izljevima. Njegove često citirane riječi sažimaju njegov moto: Rođeni smo sami, živimo sami, umiremo sami. Sve između je dar.

(portal-udar.net)